- گلخانههای آموزشی
- گلخانههای تحقیقاتی
- گلخانههای تفریحی
- گلخانههای تجاری
گلخانه های آموزشی
این سازه گلخانه برای آموزش دانشآموزان و دانشجویان و یا به طور کلی علاقهمندان به کشت گلخانه پای و رشتهی کشاورزی تأسیس میشود. در این گلخانهها سه مرحله کشت (کاشت، داشت، برداشت) به مراجعهکنندگان به طور کامل یاد داده خواهد شد و می توانند از نزدیک شاهد این سه مرحله باشند. از لحاظ تجهیزات گلخانه های آموزشی، نسبت به انواع گلخانههای دیگر تفاوتی ندارند و باید شرایط محیطی مناسب برای گیاهان فراهم آورده شود. در تمام طول سال از گلخانههای آموزشی استفاده میشود و برای پوشش این نوع گلخانهها بیشتر از شیشه و یا پلیکربنات استفاده میشود.
گلخانههای تحقیقاتی
تقریبا از اسم سازه گلخانه تحقیقاتی مشخص است که چه اتفاقاتی درون آن میافتد. سازه گلخانه تحقیقاتی برای انجام بعضی تحقیقات در زمینه گیاهشناسی یا اصلاح در ساختار ژنتیکی گیاهان، تأسیس میشوند تا مکان مناسبی برای تحقیق دانشمندان فراهم آورده شود.
گلخانههای تفریحی
انواع سازههای گلخانهای تفریحی، معمولا کوچک مقیاسند و هزینه ساخت انها کمتر از انواع دیگر گلخانهها میباشند. بهطور کلی از آنها برای پرورش گیاهان و درختچههای زینتی استفاده میشود و در ملکهای شخصی نصب میشوند. طراحی گلخانههای خانگی کار سختی نیست و میتوانید با مشاهده چند آموزش درباره سازه و ساختمان گلخانه، یا به صورت عملی و آزمون و خطا می توانید برای خود گلخانه خانگی زیبایی بسازید.
گلخانههای تجاری
این مدل گلخانه ها و انواع گلخانه مدرن، همان گلخانه هایی است کهشرکت تلاونگ اردبیل طراحی و اجرا می کند. معمولا در متراژ های بسیار بزرگ ساخته می شوند و برای کسب درآمد و کشت و پرورش محصول به طور جدی و حرفه ای مورد استفاده قرار می گیرند. میتوانید با استفاده از آنها، میوه ها را خارج از فصلشان پرورش دهید و پس از بسته بندی، محصولتان را به فروش برسانید.
تقسیم بندی گلخانهها از نظر شکل و ساختمان
امروزه از نظر شکل خارجی وسعت و موادی که در ساختمان گلخانه به کار میروند انواع و اقسام مختلفی موجود میباشد. به طور کلی از نظر شکل خارجی و بدون در نظر گرفتن وسعت و مصالح ساختمانی گلخانه هارا می توان به چهاردسته گلخانه یک طرفه، دو طرفه، نیمه دو طرفه و کمانی یا منحنی تقسیم کرد. این گلخانه هارا می توان روی سطح زمین و یا داخل محل حفر شده در گودی بنا نمود که در این صورت به ترتیب گلخانه های سطحی و یا گلخانه های عمیق نامیده می شوند. کف گلخانه های عمیق به طور معمول در حدود یک متر پایین تر از سطح زمین قرار دارند و در زمستان گرم تر از گلخانه های سطی میباشند.
۱. گلخانههای یک طرفه
از یک جهت بهطور کامل از نور آفتاب برخوردار است و از جهت مقابل تا نیمه از مصالح ساختمانی پر شده. معمولاً در کنار دیوار ساخته میشود و نیمه دیگر از جنس شفاف (شیشه) است. ارتفاع تاج گلخانه ۲.۵ تا ۳ متر است البته بیشتر از این مقدار هم در نظر میگیرند. ارتفاع دیواره جانبی سازه گلخانهای نیمه دو طرفه در تمام جهات با هم مساوی است و معمولاً نسبت به یک طرفه تعداد ساعت بیشتری از روز آفتابگیر میباشد و شیب رو به جنوب در این نوع گلخانهها معمولاً بلندتر از شیب رو به شمال است و نزدیک ۲/۳ عرض گلخانه میباشد و شیب مربوط به شمال کوتاهتر ۱/۳ عرض گلخانه است که شیب سقف در قسمت جنوبی ۴۵ تا ۵۵ درجه است و ۶۰ تا ۹۰ سانتی متر دیواره جنوبی آن سنگچین شده است. هر چقدر ارتفاع گلخانه بلندتر باشد بهتر است.
۲. گلخانه نیمه دو طرفه
از یک جهت بهطور کامل از نور آفتاب برخوردار است و از جهت مقابل تا نیمه از مصالح ساختمانی پر شده، معمولاً در کنار دیوار ساخته میشود و نیمه دیگر از جنس شفاف (شیشه) است. جهت این گلخانهها شرقی-غربی است. در این نوع گلخانهها شیب دیواره جنوبی بیشتر از دیواره شمالی میباشد. ارتفاع تاج گلخانه ۲.۵ تا ۳ متر است البته بیشتر از این مقدار هم در نظر میگیرند. ارتفاع دیواره جانبی سازه گلخانهای نیمه دو طرفه در تمام جهات با هم مساوی است و معمولاً نسبت به یک طرفه تعداد ساعت بیشتری از روز آفتابگیر میباشد و شیب رو به جنوب در این نوع گلخانهها معمولاً بلندتر از شیب رو به شمال است و نزدیک ۲/۳ عرض گلخانه میباشد و شیب مربوط به شمال کوتاهتر ۱/۳ عرض گلخانه است که شیب سقف در قسمت جنوبی ۴۵ تا ۵۵ درجه است و ۶۰ تا ۹۰ سانتی متر دیواره جنوبی آن سنگچین شده است. هر چقدر ارتفاع گلخانه بلندتر باشد بهتر است؛ زیرا Co۲ در جاهای مختلف افزایش مییابد و تبادل هوا بیشتر و در نتیجه روزها فعالترند و اما هرچقدر ارتفاع بیشتر باشد اتلاف سوخت و رطوبت بیشتر میشود. وجود پنجره تاشو در سقف کمک میکند که در تابستان با باز کردن آنها دما را کاهش دهیم.
فرم سازه گلخانه نیمه دو طرفه
۳. گلخانه دو طرفه
سازه گلخانه دوطرفه به طور کامل و از هر دو جهت از نور آفتاب بهرهمند است. این گلخانه برای کشت و پرورش بسیاری از محصولات ایدهآل و مناسب است؛ زیرا از جهت نور و درجهی حرارت به طور کامل از نور خورشید بهره میبرد. در سازههای گلخانهای دو طرفه، دیوارههای جانبی عمودی هستند و سقف آنها حالت مثلثی دارد. جهت گلخانههای دو طرفه، شمالی و جنوبی است و ارتفاع دیواره جانبی گلخانه در تمام جهات مساوی است. سقف گلخانه در دو طرف هم شیب و هم اندازه است و ارتفاع سقف در بلندترین نقطه آن ۲.۵ تا ۳.۵ میباشد. عرض گلخانه بین ۶ تا ۱۲ متر و طول آن نباید کم تر از ۳۰ متر و بیشتر از ۶۰ متر میباشد. ارتفاع سکوها را در گلخانه معمولا ۸۰ سانتیمتر و عرض سکوها را ۱۱۰ سانتیمتر در نظر میگیرند. جهت آن شمالی-جنوبی است و زاویه شیب ۴۰ تا ۴۵ درجه است.
فرم سازه انواع گلخانه دو طرفه
۴. گلخانه کمانی یا منحنی
این نوع گلخانهها به صورت کوانست و جوی و پشتهاند و جهت آنها شمالی و جنوبی است و در تمام ساعات روز آفتاب گیر میباشد و اغلب کف آنها شاسیبندی شده و مستقمیا کشت و کار در کف آن صورت میگیرد؛ ولی امکان سکوبندی وجود ندارد و بیشتر کشت صیفی جات در آنها صورت میگیرد. سازه گلخانه از اجزای کمانها، لولههای فونداسیون، سازه انتهایی، حمایت کنندههای جانبی، پیچ و مهره و گیره ها و مواد پوششی تشکیل شده است. در گلخانه های جوی و پشته طول کمان بالای دیوار جانبی را از ۱.۲ تا ۲ برابر عرض واحد گلخانه در نظر می گیرند ولی برای این که تعادل گلخانه حفظ شود آن را ۱.۵ برابر عرض واحد گلخانه در نظر می گیرند. در هنگام کم کردن کمان ها ۳۰ سانتی متر انتهای کمان ها را نباید هم کرد تا بتوان کمان هارا در لوله های فونداسیون محکم کرد.